Στις 13 Μαΐου 2024, πραγματοποιήθηκε το 1ο Φόρουμ Διαλόγου του Έργου, με θέμα «Χτίζοντας συνέργειες στο πλαίσιο του Έργου LIFE IP CΥzero WASTE, προς μια ολοκληρωμένη διαχείριση δημοτικών στερεών αποβλήτων στην Κύπρο» το οποίο συνδιοργανώθηκε από το Τμήμα Περιβάλλοντος και το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, στην αίθουσα του Κοινοτικού Συμβουλίου Βορόκληνης.
Σηματοδοτώντας την έναρξη της Δράσης C9 με τίτλο «Δράσεις Ανάπτυξης Ικανοτήτων (Capacity Building)», το 1ο Φόρουμ Διαλόγου αποτέλεσε σημείο συνάντησης μεταξύ του εταιρικού σχήματος και ενδιαφερόμενων φορέων που καλούνται να σχεδιάσουν και να εφαρμόσουν λύσεις διαχείρισης αποβλήτων συμπεριλαμβανομένων φορέων Δημόσιου και ευρύτερου Δημοσίου τομέα, Αρχών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, Αναπτυξιακών Εταιρειών, του τομέα εστίασης και φιλοξενίας, τοπικών επιχειρήσεων, Μη Κυβερνητικών Οργανισμών, Ακαδημαϊκών Ιδρυμάτων κ.α. Στόχος, η αλληλεπίδραση και η αμφίδρομη ενημέρωση για δράσεις του Έργου, που προωθούν και υποστηρίζουν τη μετάβαση σε ένα ολοκληρωμένο, κυκλικό μοντέλο διαχείρισης. Στο πλαίσιο αυτό, οι συμμετέχοντες είχαν τη δυνατότητα να ενημερωθούν για τις δράσεις του Έργου και να κατανοήσουν τον ρόλο τους σε αυτές, ενώ ταυτόχρονα, ενημέρωσαν για τις πρωτοβουλίες που υλοποιεί ο κάθε εμπλεκόμενος φορέας που εκπροσωπήθηκε και πώς αυτές ενισχύουν ή συμπληρώνουν το Έργο LIFE IP CΥzero WASTE, συμμετέχοντας κατ’ επέκταση και οι δυο πλευρές σε μια διαδικασία ανάδειξης λύσεων και συνεργειών.
Τρεις παρουσιάσεις σήμαναν την εκκίνηση του Φόρουμ Διαλόγου με την πρώτη να επικεντρώνεται στη συσχέτιση του Έργου LIFE IP CYzero WASTE με το Σχέδιο Διαχείρισης Δημοτικών Στερεών Αποβλήτων 2022-2028 μέσω της οποίας παρουσιάστηκε η υφιστάμενη κατάσταση, συνοδευόμενη από τους ευρωπαϊκούς στόχους που πρέπει να επιτευχθούν, με αναφορές σε κανονισμούς και οδηγίες που περιλαμβάνονται στο Νομοθετικό Πλαίσιο Διαχείρισης Αποβλήτων, καθώς και σε έργα διαχείρισης δημοτικών στερεών αποβλήτων που υλοποιούνται από το Τμήμα Περιβάλλοντος με επίκεντρο την ενίσχυση της διαλογής στην πηγή, την πρόληψη παραγωγής αποβλήτων, την επαναχρησιμοποίηση και την ανακύκλωση.
Η δεύτερη παρουσίαση αφορούσε τις Δράσεις του Έργου LIFE IP CYzero WASTE και την πρόοδο τους μέχρι το παρόν στάδιο. Η παρουσίαση επικεντρώθηκε κυρίως στις 10 Δράσεις Υλοποίησης του Έργου, εκ των οποίων οι 5 αφορούν την ανάπτυξη έργων υποδομής διαχείρισης δημοτικών στερεών αποβλήτων. Συγκεκριμένα, περιλαμβάνουν την εγκατάσταση 50 Πράσινων Περιπτέρων για τα ανακυκλώσιμα υλικά, τους οικιακούς και κοινοτικούς κομποστοποιητές για τα οργανικά απόβλητα, την ανάπτυξη δύο σταθμών συλλογής θαλάσσιων απορριμμάτων σε δύο αλιευτικά καταφύγια, τα κέντρα επαναχρησιμοποίησης και επισκευής, καθώς και τις κινητές μονάδες για τα επικίνδυνα οικιακά απόβλητα. Η υλοποίηση αυτών των δράσεων προωθείται μέσω συγχρηματοδότησης από ευρωπαϊκά ταμεία. Μέσω της παρουσίασης των υπόλοιπων 5 δράσεων, αναδείχθηκε η προσπάθεια που καταβάλλεται για την πρόληψη παραγωγής αποβλήτων, την ευαισθητοποίηση, την ενημέρωση, την ενίσχυση γνώσεων και την εφαρμογή οικονομικών μέσων. Οι δράσεις αυτές είναι καθοριστικής σημασίας καθώς στηρίζουν και ενισχύουν περεταίρω την προσπάθεια για την επίτευξη των ευρωπαϊκών στόχων που έχουν τεθεί.
Το μέρος των παρουσιάσεων ολοκληρώθηκε με την τρίτη παρουσίαση που αφορούσε την στρατηγική ενδυνάμωσης δυναμικού (capacity building strategy), κατά την διάρκεια της οποίας επεξηγήθηκε τόσο ο τρόπος διαμόρφωσης της στρατηγικής αυτής, όσο και οι μηχανισμοί κατάρτισης που συμπεριλαμβάνονται σε αυτή προς υλοποίηση (φόρουμ διαλόγου, εργαστήρια, σεμινάρια χειριστών, εκπαιδεύσεις σε σχολεία κ.α). Ενδεικτικές θεματικές ενότητες των μηχανισμών κατάρτισης, αντίστοιχα αναμενόμενα αποτελέσματα της εφαρμογής τους και το χρονικό πλαίσιο διοργάνωσης τους παρουσιάστηκαν εξίσου. Επιπλέον, σημαντικό μέρος της τρίτης παρουσίασης αποτέλεσε και η επισήμανση του ρόλου του κάθε φορέα στην επιτυχή υλοποίηση των δράσεων του Έργου μέσω ενός διαγράμματος συσχέτισης βαθμού επιρροής-ενδιαφέροντος του κάθε φορέα στην υλοποίηση των δράσεων του Έργου.
Στη συνέχεια, πραγματοποιήθηκε το κύριο μέρος του φόρουμ με τις παρεμβάσεις των συμμετεχόντων, μια διαδικασία που δημιούργησε το κατάλληλο έδαφος για έναν ενδιαφέρον διάλογο ανταλλαγής απόψεων, ανησυχιών και προβληματισμών διασφαλίζοντας παράλληλα τη μεταφορά εμπειρογνωμοσύνης και τεχνογνωσίας σχετικά με τη διαχείριση στερεών δημοτικών αποβλήτων βάσει των αρχών της Κυκλικής Οικονομίας. Μέσω αυτών των παρεμβάσεων, αναδείχθηκαν δράσεις προς ανάπτυξη συνεργειών σχετικά με τη μείωση της σπατάλης τροφίμων, τη μείωση συσκευασιών μιας χρήσης, την προώθηση του συστήματος εγγυοδοσίας, την εφαρμογή δράσεων κυκλικής οικονομίας στον τομέα τουρισμού λαμβάνοντας υπόψη τις προκλήσεις, την προώθηση των εισηγήσεων της ερευνητικής κοινότητας, τη προώθηση χρήσης δευτερογενών πρώτων υλών στις βιομηχανίες βάσει προτύπων, τη χρήση ψηφιακών εργαλείων έξυπνης διαχείρισης αποβλήτων καθώς και μια σειράς δράσεων που εμβολιάζουν την περιβαλλοντική εκπαίδευση σε διάφορες ομάδες πληθυσμού, ξεκινώντας από την προδημοτική και δημοτική εκπαίδευση (εκπαιδευτικοί, γονείς και μαθητές), με επέκταση στο ευρύτερο κοινό.
Το 1ο Φόρουμ Διαλόγου αποτελεί τη βάση για την έναρξη της επικοινωνίας με τους εμπλεκόμενους φορείς για πιο ενεργή και στενή εμπλοκή στις δράσεις του Έργου. Η δέσμευση για συνεχή ενημέρωση, ανταλλαγή απόψεων και ενίσχυση της γνώσης, θα συνεχιστεί μέσω της διεξαγωγής τουλάχιστον τεσσάρων μηχανισμών ενίσχυσης ικανοτήτων ετησίως, όπως φόρουμ διαλόγου, εργαστήρια κατάρτισης και σεμινάρια εκπαίδευσης χειριστών. Η συμμετοχή όλων των εκπροσώπων του παρόντος φόρουμ στις επερχόμενες δραστηριότητες είναι καθοριστικής σημασίας καθώς διασφαλίζει όχι μόνο την ανταλλαγή απόψεων και εμπειρογνωμοσύνης αλλά και την ενίσχυση και ενδυνάμωση της διαδικασία «train the trainer» μεταφέροντας γνώσεις και εμπειρίες από τα εργαστήρια στους οργανισμούς τους και το ευρύτερο κοινό.
Συσχέτιση του Έργου LIFE IP CYzero WASTE με το ΣΔΔΔ 2022-2028 – Τμήμα Περιβάλλοντος
Παρουσίαση Έργου LIFE IP CYzero WASTE – Τμήμα Περιβάλλοντος
Presentation of capacity building strategy – Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο
Έργο Smart Cyprus_ Υφυπουργείο Έρευνας, Καινοτομίας Και Ψηφιακής Πολιτικής